Aktuelnost biosocijalnih istraživanja u kriminologiji

Abstract

Nova naučna i tehnološka dostignuća omogućila su jasniji uvid u funkcionisanje ljudskog organizma. Istraživanje ljudskih genetskih predispozicija, mapiranje genoma i istraživanje moždanih funkcija doprineli su i objašnjenju ljudskog ponašanja. Rezultati studija u poslednjih nekoliko godina nedvosmisleno su pokazali da genetski i socijalni faktori kriminala deluju pojedinačno, ali i u međusobnoj interakciji. Biosocijalna kriminologija se smatra novijom paradigmom u objašnjenju kriminalnog ponašanja, kojom se potencira mehanizam sadejstva bioloških i socijalnih faktora u objašnjenju kriminala. Cilj rada je sagledavanje konceptualizacije i ključnih aspekata biosocijalne kriminologije, glavnih faktora u objašnjenju kriminala i najznačajnijih biosocijalnih intervencija koje se primenjuju. Kao ključni u objašnjenju kriminalnog ponašanja u sklopu biosocijalnog pristupa izdvajaju se genetski, neuropsihološki, neurofiziološki i endokrinološki faktori. Rezultati istraživanja pokazuju da su programi koji proizilaze iz biosocijalne paradigme efektivniji u prevenciji kriminalnog ponašanja u odnosu na intervencije koje se primenjuju u sklopu tradicionalne kriminologije i koje zanemaruju uticaj bioloških faktora.

New scientific and technological developments have provided a clearer insight into the functioning of the human body. Research into human genetic predispositions, genome mapping, and brain function research have all contributed to explaining human behavior. The results of studies in recent years have unequivocally shown that genetic and social factors of crime act individually but also in interaction. Biosocial criminology is considered to be a more recent paradigm in the explanation of criminal behavior, which underlines the mechanism of the cooperation of biological and social factors in the explanation of crime. The aim of the paper is to review the conceptualization and key aspects of biosocial criminology, key factors in the explanation of crime, and the most important biosocial interventions that are applied. Genetic, neuropsychological, neurophysiological and endocrinological factors are crucial in explaining criminal behavior within the biosocial approach. The results show that programs resulting from the biosocial paradigm are more effective in preventing criminal behavior than interventions implemented within traditional criminology and neglecting the influence of biological factors.