Digitalne kompetencije univerzitetskih nastavnika

Abstract

Tehnologija se danas nalazi u svakom aspektu čovekovog delanja i menja način na koji učimo, komuniciramo i stvaramo znanje. Promene se primećuju i u obrazovanju, budući da postoji tendencija da se kreiraju nove metode učenja, da se kreira nov kontekst učenja i razvijaju kompetencije učenika za funkcionisanje u digitalnom svetu. Nivo digitalnih kompetencija učenika zavisi od nivoa kompetencija koje poseduje nastavnik. Kreiranjem Okvira digitalnih kompetencija za nastavnike i razvojem učenja uz tehnologiju, tzv. hibridne nastave javlja se potreba za razvojem digitalnih kompetencija nastavnika. Korpus istraživanja koja se tiču ove teme nalazi se najviše u sferi osnovnog i srednjeg obrazovanja, dok je znatno manji broj orijentisan na visokoškolsko obrazovanje. Polazeći od toga, cilj rada jeste da se prikažu rezultati stranih istraživanja o nivou digitalnih kompetencija univerzitetskih nastavnika i o upotrebi tehnologije u nastavi. Primenjena je deskriptivna metoda i metoda analize relevantne literature. Dobijeni rezultati ukazuju na nizak nivo digitalnih kompetencija univerzitetskih nastavnika, a kao glavni uzrok toga ističe se neadekvatna obučenost nastavnika tokom inicijalnog obrazovanja. Uprkos niskom nivou digitalnih kompetencija, univerzitetski nastavnici imaju pozitivne stavove prema upotrebi informaciono-komunikacione tehnologije u nastavi, budući da uglavnom koriste vizuelne prezentacije, dok je upotreba društvenih mreža najmanje zastupljena. U zaključku je ukazano na uzroke niskog nivoa digitalnih kompetencija univerzitetskih nastavnika, kao i na tehnologije koje se najčešće koriste u nastavi. Takođe, naglašava se da je potrebno u budućim istraživanjima razmatrati ovu tematiku u okviru našeg sistema visokog obrazovanja.

Technology is nowadays present in every aspect of human activity and changes the way we learn, communicate and create knowledge. Changes are also visible in education, where there is a tendency to create new learning methods, new learning context and develop students’ competencies for functioning in digital world. The level of students’ digital competencies depends on the level of the teacher’s competences. By creating the Digital Competence Framework for Teachers and development of learning via technology, so-called blended learning, the need for developing digital competencies of teachers arises. The research corpus on this topic is found mostly in primary and secondary education, while a significantly smaller number is oriented towards higher education. Starting from this, the aim of the paper is to present the results of foreign researches on the level of digital competencies of university teachers and use of technology in teaching. The descriptive method and analysis of relevant literature were used. The results obtained point to the low level of digital competencies of university teachers; the main reason for this being the inadequate training of teachers during initial education. Despite the low level of digital competence, university teachers have positive attitude towards using information and communication technologies in teaching, as they mostly use visual presentations, while the use of social networks is least represented. In the final review, the causes of the low level of digital competencies of university teachers are identified as well as the predominantly used technologies in teaching. Also, the need for future research on this topic in our higher education system is underlined.