Effects of inclusive educational praxis on social interaction of children with developmental disabilities and peers

Abstract

In the paper, we presented and analysed results of the research in which effects of inclusive education on social interaction of children with developmental disabilities and their peers. The research has been realised in the USA and a number of European countries from 1970s up to now. Analysis of the research methodology shows that the authors mainly chose combination of quantitative and qualitative methods, so they mainly applied sociometry, observing, interviews and questionnaires. The authors most often chose comparison of social interactions of students with developmental disabilities who attend special schools from those who attend regular schools. Starting from these comparisons, they brought conclusi9ons about the effects of integration/inclusion on social interactions of students with developmental disabilities and peers without disabilities. Results of this kind of research show that inclusive education presents simulative educational environment for provoking social interaction of children with developmental disabilities and peers. Nevertheless, a number of the research points at the fact that children with developmental disabilities are still insufficiently accepted by the peers. Developmental of the programme of support and stimulation of social interactions, as well as preparation of other peers for inclusion can contribute o social interactions of a better quality.

U radu su prikazani i analizirani rezultati istraživanja u kojima su ispitivani efekti inkluzivnog obrazovanja na socijalne interakcije dece sa smetnjama u razvoju i njihovih vršnjaka. Ova istraživanja realizovana su u SAD i jednom broju evropskih zemalja u periodu od 70-ih godina prošlog veka do danas. Analiza metodologije istraživanja pokazuje da su se autori uglavnom opredeljivali za kombinaciju kvantitativnih i kvalitativnih metoda, te su najčešće primenjivali sociometriju, posmatranje, intervjue i upitnike. Autori su se najčešće odlučivali za poređenje socijalnih interakcija učenika sa smetnjama u razvoju koji pohađaju specijalnu školu i onih koji pohađaju redovnu školu. Polazeći od ovih poređenja, oni su iznosili zaključke o efektima integracije/inkluzije na socijalne interakcije učenika sa smetnjama u razvoju i vršnjaka koji nemaju takve smetnje. Nalazi ovih istraživanja pokazuju da inkluzivno obrazovanje predstavlja stimulativno obrazovno okruženje za podsticanje socijalnih interakcija dece sa smetnjama u razvoju i vršnjaka. Međutim, jedan broj istraživanja ukazuje na to da su deca sa smetnjama u razvoju i dalje nedovoljno prihvaćena od strane vršnjaka. Razvijanje programa podrške i stimulacije socijalnih interakcija, kao i priprema ostalih vršnjaka za inkluziju, mogu da dovedu do kvalitetnijih socijalnih interakcija.